<div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">정치철학자 마이클 샌델(57·미국 하버드대 교수)은 존 롤스(1921~2002) 이후 영어권 정치철학계를 </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">대표하는 사람 중 하나다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">27살에 하버드대 교수가 된 샌델은 29살 때 롤스의 ‘정의론’을 비판한 <자유주의와 정의의 한계>를 펴내 명성을 얻었다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">샌델은 이 책에서 롤스의 평등적 자유주의에 대응하여 ‘공동체주의’라는 용어를 처음 사용했다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">이후 샌델은 알래스데어 매킨타이어, 마이클 월저, 찰스 테일러와 더불어 공동체주의 4대 이론가로 알려졌다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">철학적 고민은 둘 이상의 원칙이 서로 충돌할 때 그 모순을 해결하려는 노력에서 시작된다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">많은 사람을 살리기 위해 한 사람이 죽어야만 하는 상황을 가정해보자. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">사람을 죽이면 안 된다는 것은 도덕적 원칙이다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">동시에 사람의 생명을 가능 한 한 많이 살려내는 것도 도덕적 원칙이다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">이 두 원칙이 충돌할 때 어떤 선택을 해야 하는가? </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">이런 질문이 도덕철학의 출발점이 되는 셈인데, 정치철학도 다르지 않다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">샌델이 여기서 정의를 둘러싼 딜레마적 요소로 제시하는 것이 ‘행복’과 ‘자유’와 ‘미덕’이다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">전체의 행복을 극대화하는 것이 정의냐, 개인들의 자유를 최대한 보장하는 것이 정의냐, </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">아니면 공동체의 미덕을 장려하고 ‘좋은 삶’을 추구하는 것 이 정의냐. 행복을 극대화하려다 보면 </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">개인의 자유가 침해될 수 있고, 개인의 자유를 존중하다 보면 공동체의 미덕이 훼 손될 수 있다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">이 딜레마적 상황을 살필 때 샌델이 먼저 검토하는 것이 제러미 벤담의 공리주의다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">벤담의 공리주의는 ‘최대다수의 최대행복’으로 요약되는데, 전체의 행복이 최대치가 되게 하는 것을 </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">정의로 간주한다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">벤담은 이런 생각을 1780년 <도덕과 입법의 원리>에서 피력했는데, </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">5년 뒤 이마누엘 칸트는 <도덕 형이상학의 기초>(1785)에서 벤담의 사상을 맹비판했다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">벤담의 논리는 전체의 행복을 위해 소수 개인들을 수단으로 삼을 수도 있 다는 것인데, </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">그것은 결코 정의가 될 수 없다는 것이 칸트의 주장이다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">어떠한 경우에도 인간을 수단으로 삼지 않고 목적으로 대하는 것이 정의다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">칸트는 인간이란 이성을 사용해 스스로 법칙을 세우고 그 법칙에 입각해 행위할 수 있는 존재다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">자기가 세운 원칙을 자기가 지키는 것, 이것이 바 로 자유이다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">인간은 누구나 이 자유를 지닌 존재로서 존중받아야 한다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">200년 뒤 롤스는 칸트의 이 주장에 입각해 ‘평등적 자유주의’ 이론을 제시 했다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">샌델은 칸트와 롤스의 자유이론이 매우 설득력 있는 것이긴 하지만, ‘무무엇이 좋은 삶이냐’에 대한 대답을 </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">괄호로 묶어 놓 은 채, 모든 사람의 자유를 존중해야 한다는 정의의 일반적 원칙만 이야기한다고 비판한다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">그리하여 샌델은 아리스토 텔레스의 정의관으로 눈을 돌린다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">아리스토텔레스에게 정의는 좋은 삶이라는 미덕과 긴밀하게 연관돼 있다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">아리스토 텔레스가 보기에 정치는 시민들에게 무엇이 좋은 삶인지 터득하게 해주는 것이다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">“정치의 목적은 사람들이 고유의 능력과 미덕을 계발하게 만드는 것, 곧 공동선을 고민하고, 판단력을 기르며, </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">시민 자치에 참여하고, 공동체 전체의 운명 을 걱정하게 하는 것이다.” </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">이런 미덕을 장려함으로써 좋은 삶을 살게 하는 것이 정의다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">샌델은 오늘날 정의의 이론이 공동선의 정치를 이야기해야 한다고 말한다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">샌델이 보기에 1968년 미국 민주당 대통령 후보였던 로버트 케네디가 이런 공동선을 외쳤으나, </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">그가 암살당한 뒤 진보파가 이 문제를 놓아버렸다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">그랬던 것이 2008년 대선에서야 버락 오바마와 함께 공동선의 문제가 진보적 의제로 부활했다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">샌델은 지난 수십년 동안 미국의 진보 정치가 시민의 도덕적·정치적 신념을 존중한다면서 </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">그 신념의 내용을 외면하고 모른 척해왔다고 말한다.“</div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">그러나 이 런 식의 회피에서 나온 존중은 가짜이기 십상이다.” </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">샌델은 좋은 삶을 다 같이 고민하는 것이 정의로운 사회의 모습이라 면서 정치가 개인들의 도덕적 판단과 실천에 </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">어떤 식으로든 개입하는 것이 결국에 공동선을 키우는 데 도움이 된다고 강조한다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">“도덕에 개입하는 정치는 (도덕을) 회피하는 정치보다 시민의 사기 진작에 더 도움이 된다. </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">더불어 정의로운 사회 건설에 더 희망 찬 기반을 제공한다.”</div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"><a style="color:rgb(241,110,32);font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;text-decoration:none;" href="http://www.hani.co.kr/arti/PRINT/423071.html" target="_blank">http://www.hani.co.kr/arti/PRINT/423071.html</a> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">정치와 도덕하면 현재 시점에서 가장 먼저 생각나는 인물은 이명박입니다</div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">제가 투표한 정동영을 역대 대선 최고 표차로 누르고 압도적 기세로 당선되었던 이명박이요</div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">(흑역사 1순위입니다 당시 질거는 충분히 예상했고 찍어주기도 싫었지만 너무 큰 표 차이가 나면 민주당이 재기하는데</div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">힘들까봐 억지로 찍어줬습니다) </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">현대건설 사장 출신에다가 가난을 딛고 일어난 입지전적인 인물이자 </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">서울시 시장으로서의 행정가적 능력 등이 사람들에게 가장 크게 어필했죠</div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">(큰 테두리로 보면 누구와 정말 판박이죠 더군다나 냉정하게 둘만 보았을때 이명박이 경력면에서는 압도적으로 좋다는게 웃기긴 하죠)</div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">그리고 한나라당 경선 당시 박근혜와 둘이 서로의 치부를 모두 까발렸습니다</div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">지금 우리가 접하고 있는 이 사건들 중 일부는 둘의 입을 통해서 폭로 되었었고 일부는 예견되어 있던거죠</div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">하지만 아무도 그의 도덕성에 집중하지 않았습니다</div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">민주당의 대권 주자인 정동영은 참여정부 무능론을 유권자에게 회개하며 무릎 꿇고 행보를 대선 행보를 햇죠</div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">노무현 대통령의 잘못을 거듭 강조하면서요 </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">반면에 이명박은 경제 대통령으로 어필 결국 당선이 됩니다</div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">그리고 결과는 지금 여러분이 보고 계시고요</div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">일반 서민 보다 능력 있는 사람은 많습니다 하지만 도덕성이 결여된 정치인이라면 </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">제2의 이명박이 될 가능성은 너무나도 크다고 봅니다 </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">아니 확실하다고 봅니다</div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;">그래서 제게 정치인의 도덕성은 무엇보다 중요하다고 생각합니다</div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div> <div style="margin:10px 0px;padding:0px;text-align:left;color:rgb(46,46,46);text-transform:none;text-indent:0px;letter-spacing:normal;font-family:'굴림', verdana, sans-serif;font-size:12px;font-style:normal;font-weight:400;word-spacing:0px;white-space:normal;"> </div>
댓글 분란 또는 분쟁 때문에 전체 댓글이 블라인드 처리되었습니다.